Systemische kennis is je waarschijnlijk niet vreemd. Het gaat echter niet om een cliëntsysteem, maar hoe organisaties als systemen werken en jouw plek daarin als (interim) gedragswetenschapper. Op 6 februari 2024 organiseerde BuroBeter een themabijeenkomst over systemisch kijken naar organisaties.

Deelnemers hebben ervaren hoe systemische kennis je werk makkelijker kan maken, over de onderstroom en wat je kunt doen om deze te beïnvloeden. Je leert minder zelf ploeteren en veel preciezer kijken naar op welke laag de oplossing moet komen.

Rake inspiratie van Siets Bakker

We hebben Siets Bakker gevraagd deze dag te faciliteren. Siets is al jaren vernieuwend bezig met systemisch werken en is auteur van de boeken Systemisch Wijzer, Rake Vragen en Onderstroommanagement. Onderwerpen die we tijdens de bijeenkomst ‘geraakt’ hebben, zijn onder andere:

  • Hoe verhoud ik me tot het systeem bij de opdrachtgever?
  • Hoe voorkom ik ingezogen te raken?
  • Hoe kan ik me gedragen in het systeem en authentiek in mijn rol blijven?
  • Hoe maak ik het systeem bespreekbaar met mijn opdrachtgever?
  • Wat is mijn beste plek?

Tipje van de sluier

We kunnen onmogelijk de inzichten, beweging én berusting die Siets bracht, samenvatten in een paar regels. Om je toch wat inspiratie mee te geven:

  • Waar heb jij ‘ja’ tegen gezegd in je opdracht of werk? Ben jij je ‘ja’ vergeten? Het gaat om de ‘ja’ die je voelt in je lijf. Wat neem je bij jezelf waar? Wat zegt het je?
  • Het uitgangspunt is simpel: alles in het leven is steeds in beweging. Beweging is natuurlijker dan stilstand. Iets wat natuurlijk is, kost minder energie. Als verandering tegennatuurlijk is, dan gaat het alleen lukken als er druk op staat. Als je het loslaat, veert het vaak terug. Dus stel jezelf de vraag: Hoe is de beweging van nature? Waar is deze belemmerd? Wat vertellen de mensen om je heen? Wat mag er niet zijn? Kijk waar het stil staat.
  • Als mensen aangeven dat het onveilig voelt, wat wordt er dan eigenlijk met dit symptoom gezegd?
  • Je gaat op zoek naar: het herstellen van beweging, je onderzoekt de bandbreedte * en organiseert verbindingen. Hoe voorkom je dat jouw eigen bandbreedte wordt beperkt? Je verliest misschien eigen bandbreedte door over je eigen grenzen te gaan. Hoe kleiner de bandbreedte, hoe slechter je beslissingen zullen zijn.
  • Als je met een opdracht start, richt je dan eerst op jezelf, kom in contact met jezelf, waar zit jouw ‘ja’? Kom je redden, helpen of je vak uitoefenen? Wat hoort bij je opdracht? De bovenstroom schetst vaak de initiële vraag, maar wat gebeurt er in de onderstroom? Dat is een goed moment om je opdracht met de opdrachtgever te hercontracteren.
  • Check bij zowel je opdrachtgever als het team of zij jouw waarnemingen willen horen. Voelt het voor jezelf niet goed, wacht dan met teruggeven. Realiseer wat een team heeft doorstaan om te staan op het punt waar jij invoegt. Spreek je bewondering daarvoor uit, want zeker in de zorg moeten teams veel doorstaan.
  • Blik maandelijks terug op wat je hebt gedaan of hebt bereikt, en blik een maand vooruit op wat je gaat doen. Stem dit met je opdrachtgever af. Dat is ook een manier om je bandbreedte te vergroten.

* Jouw bandbreedte vergroten

Wat betekent dit? Siets legt uit:

‘Bandbreedte is toegang die je hebt tot al je vermogens. Het is de ruimte die belangrijk voor je is. Het is de ruimte om dingen te doen waarin je gelooft. Als je boos of angstig bent of minder energie hebt, kan jouw bandbreedte kleiner worden. Je lontje wordt korter. Je verlies vertrouwen en je put jezelf uit. Twijfel, angst of boosheid wordt veroorzaakt door waarmee je verbonden bent. Waar je onbewust loyaal aan bent. Je kunt je bandbreedte vergroten door die verbindingen te onderzoeken. Waar twijfel ik werkelijk over? Is wat ik denk of wil, gelijk met wat ik voel? Als niet, hoe kan ik het dan op 1 lijn brengen? Waar ben ik bang voor? Is het mijn angst of heb ik geleerd om hier bang voor te zijn? Wat is mijn goede reden om mijn energie aan boosheid te besteden? Onderzoek deze verbindingen met aandacht. Je zult merken dat je bandbreedte direct weer toeneemt’.

Nieuwsgierig naar Siets Bakker? Bekijk haar website: https://sietsbakker.nl of beluister haar podcasts.

Wordt vervolgd

Vanwege alle enthousiaste reacties gaan we overwegen om einde van dit jaar nog een keer een (vervolg)bijeenkomst te organiseren voor interim gedragswetenschappers, én ook voor opdrachtgevers. We houden je op de hoogte!